Złoża węgla brunatnego w rejonie Bełchatowa zostały odkryte i
udokumentowane na początku lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia.
W ramach odkrytego złoża o zasobach oszacowanych na 2 mld ton
wydzielono trzy obszary jego zalegania:
1. Pole "Kamieńsk",
2. Pole "Bełchatów",
3. Pole "Szczerców".
Do eksploatacji zakwalifikowano węgiel zalegający w Polach "Bełchatów"
i "Szczerców"; taką też kolejność przyjęto dla projektowania,
prac przygotowawczych i eksploatacji złoża.
W 1973 roku rozpoczęto prace przygotowawcze do
udostępnienia złoża w Polu "Bełchatów".
W 1975 roku utworzono Przedsiębiorstwo Państwowe
Kopalnia Węgla Brunatnego "Bełchatów" w budowie.
Równocześnie z budową Kopalni realizowano prace
związane z budową Elektrowni "Bełchatów". Dla Kopalni
"Bełchatów" (Odkrywka w Polu "Bełchatów")
projektowa zdolność wydobywcza wynosi 38,5 mln ton węgla/rok,
natomiast dla Elektrowni "Bełchatów" założono moc 4320
MW.
Roboty górnicze związane ze zdejmowaniem nadkładu
w Odkrywce (Polu) "Bełchatów" rozpoczęto w czerwcu 1977
roku, a pierwszy węgiel uzyskano w listopadzie 1980 roku.
Projektowaną zdolność wydobywczą Kopalnia osiągnęła
w 1988 roku.W tym samym roku Elektrownia "Bełchatów"
osiągnęła pełną zainstalowaną moc. W ostatnich latach dostawy
węgla do Elektrowni wynosiły od 34 do 35 mln ton rocznie, stosownie
do rocznych zapotrzebowań, których wielkość wynikała z potrzeb
energetyki krajowej. Elektrownia "Bełchatów" na bazie
dostarczonego przez Kopalnię paliwa produkuje ca 20% wytwarzanej
w kraju energii elektrycznej, a koszt jej wytwarzania jest o 25-50%
niższy od produkowanej na innych paliwach.
Bełchatowski węgiel liczy sobie ok. 20 mln lat.
Jego powstanie zostało poprzedzone szeregiem różnorodnych procesów
rozpoczynających się ok. 70 mln lat temu. Na terenie naszego złoża
istniało wtedy ciepłe morze, które ulegało stopniowemu spłycaniu,
co doprowadziło do wynurzenia się szeregu wysp, a następnie rozległego
lądu.
Okres ten to tzw. regresja morska, czyli cofanie
się morza, co było związane z wypiętrzaniem się Karpat. Dodatkowym
efektem tego procesu było powstanie naprężeń rozciągających na
dalekim przedpolu. Wskutek tych naprężeń oraz innych procesów
geotektonicznych, sól zalegająca w rejonie Bełchatowa na głębokości
ok. 3 km wyciskana była ku powierzchni terenu. Ubytek mas w głębi
ziemi oraz naprężenie tektoniczne spowodowały powstanie struktury
zwanej rowem tektonicznym Kleszczowa.
Około 20 milionów lat temu zaistniały w obrębie
rowu Kleszczowa warunki umożliwiające rozwój bagniska, a następnie
torfowiska. Funkcjonujące w obrębie rowu jezioro zostało wypełnione
materiałem znoszonym z terenów przyległych,
a następnie ulegało powolnemu zarastaniu przez sitowia oraz roślinność
turzycową. Brzegi jeziora porastały lasy podobne do dzisiejszych
lasów podzwrotnikowych o znacznym udziale drzew iglastych. Okresowo
lasy te pokrywały cały obszar torfowiska, tworząc tzw. torfowisko
wysokie. Kolejne fazy zarastania zbiornika były powodowane przez
ciągłe osiadanie dna rowu tektonicznego, co sprzyjało nagromadzeniu
się miąższych osadów torfu.
Panujący wówczas na naszym kontynencie klimat ciepły
i wilgotny sprzyjał rozwojowi w obrębie torfowiska procesów biochemicznych.
W drzewnych zespołach dominowały wtedy drzewa typu sekwoi, platanów,
magnolii i bursztynowców. Rzadziej występowały oleandry, laury
czy migdałowce.
Wraz z obniżaniem się dna rowu tektonicznego osady
torfowiska przykrywane były innymi osadami. Pod wpływem tych obciążeń
i wzrostu temperatury wraz ze wzrostem głębokości, następowało
wyciskanie wody z torfu, czyli miały miejsce tzw. procesy kompakcji,
które doprowadziły do powstania pokładu węgla brunatnego.
Złoże węgla brunatnego Bełchatów charakteryzuje
się dużą miąższością dochodzącą do 100m. Taka grubość pokładu
nie była możliwa bez udziału procesu subsydencji, czyli powolnego
osiadania dna zbiornika wskutek procesów tektonicznych. Należy
pamiętać, iż 1m węgla brunatnego powstaje z ok. 4m torfu.
źródło - oficjalna strona KWB Bełchatów
|