Bełchatowski węgiel liczy sobie ok. 20 mln lat.
Jego powstanie zostało poprzedzone szeregiem różnorodnych procesów
rozpoczynających się ok. 70 mln lat temu. Na terenie naszego złoża
istniało wtedy ciepłe morze, które ulegało stopniowemu spłycaniu,
co doprowadziło do wynurzenia się szeregu wysp, a następnie rozległego
lądu.
Okres ten to tzw. regresja morska, czyli cofanie
się morza, co było związane z wypiętrzaniem się Karpat. Dodatkowym
efektem tego procesu było powstanie naprężeń rozciągających się na
dalekim przedpolu. Wskutek tych naprężeń oraz innych procesów
geotektonicznych, sól zalegająca w rejonie Bełchatowa na głębokości
ok. 3 km wyciskana była ku powierzchni terenu. Ubytek mas w głębi
ziemi oraz naprężenie tektoniczne spowodowały powstanie struktury
zwanej rowem tektonicznym Kleszczowa.
Około 20 milionów lat temu zaistniały w obrębie
rowu Kleszczowa warunki umożliwiające rozwój bagniska, a następnie
torfowiska. Funkcjonujące w obrębie rowu jezioro zostało wypełnione
materiałem znoszonym z terenów przyległych,
a następnie ulegało powolnemu zarastaniu przez sitowia oraz roślinność
turzycową. Brzegi jeziora porastały lasy podobne do dzisiejszych
lasów podzwrotnikowych o znacznym udziale drzew iglastych. Okresowo
lasy te pokrywały cały obszar torfowiska, tworząc tzw. torfowisko
wysokie. Kolejne fazy zarastania zbiornika były powodowane przez
ciągłe osiadanie dna rowu tektonicznego, co sprzyjało nagromadzeniu
się miąższych osadów torfu.
Panujący wówczas na naszym kontynencie klimat ciepły
i wilgotny sprzyjał rozwojowi w obrębie torfowiska procesów biochemicznych.
W drzewnych zespołach dominowały wtedy drzewa typu sekwoi, platanów,
magnolii i bursztynowców. Rzadziej występowały oleandry, laury
czy migdałowce.
Wraz z obniżaniem się dna rowu tektonicznego osady
torfowiska przykrywane były innymi osadami. Pod wpływem tych obciążeń
i wzrostu temperatury wraz ze wzrostem głębokości, następowało
wyciskanie wody z torfu, czyli miały miejsce tzw. procesy kompakcji,
które doprowadziły do powstania pokładu węgla brunatnego.
Złoże węgla brunatnego Bełchatów charakteryzuje
się dużą miąższością dochodzącą do 100m. Taka grubość pokładu
nie była możliwa bez udziału procesu subsydencji, czyli powolnego
osiadania dna zbiornika wskutek procesów tektonicznych. Należy
pamiętać, iż 1m węgla brunatnego powstaje z ok. 4m torfu.
źródło - oficjalna strona KWB Bełchatów
|